Marta Quintana, mi arpista de cabecera

  —- Mira,  Yoko Hanna… ¡Ponte a freír angulas una a una y deja de tocar el arpa de una vez!

Yoko Hanna era mi pequeña vecina japonesa y arpista muy reconocida de la Orquesta Nacional. Tocaba día y noche en su apartamento de al lado, en mis días madrileños de Vallehermoso.

Te confieso que, entre las angulas que se llevaban del Miño los nipones y la insistencia con que sonaba el arpa deYoko Hanna, llegué a ignorar la tremenda dulzura de mi vecina y su virtuosa manera de rasgar el instrumento.

¿Quién me iba a decir a mí que, luego, como música de cabecera, iba a tener un CD de dos arpistas folk gallegas?

Porque “Sete Saias”, Marta Quintana y Clara Pino, fueron y son mis arpistas de compañía, incluso cuando escribo cosas serias.

Dejo a Clara al margen, por esta semana, porque me cuentan que Marta está a punto de lanzar, si no lo hizo ya, un trabajo suyo, personal, en solitario y al parecer magnífico.

Desde luego si, como me dicen sus valedores, supera a “Sete Saias”, Marta atravesará fronteras al igual que lo hacen ya importantes mujeres de nuestra música.

—- A mí me encantan las chicas guapas y cultas…

Esta es frase que siempre escuché a mi amigo el buen pintor Carlos Vello, cuando estaba dispuesto a hacerle un retrato a plumilla a alguna  mis amigas. Y es aplicable a Marta Quintana.

Es que, verás; si te detienes a leer con calma la letra grande de su biografía, esta mujer es eso. Guapa y culta. Y también muy original por lo que yo escuché suyo hasta ahora; que es muy difícil conseguir llegar a  lo hermoso poniendo un contrapunto entre voz y arpa.

Marta es diplomada en Magisterio Musical por la USC y cursó altos estudios musicales en el Conservatorio de Vigo.  Ahí arranca su vocación como arpista,  porque,  como se suele decir, estuvo apadrinada por Rodrigo Romaní.

A ver si me explico. Yo creo que Marta debe formar parte de mis “únicas” por su demostrada vocación musical

Porque hay que sentir verdadera pasión por el arte para, después de las clases, ensayar con el coro de la universidad y formar parte de su Camerata ad Libitum.

Solo así se llega a cantar con una de las mejores formaciones corales que yo escuché en mi vida, el Orfeón Terra A Nosa, que dirige el gran Miro Moreira.

¿A qué todo esto es un estupendo cóctel que, bien mezclado, debe de resultar insuperable?

     —- Lo que no sabías es que Marta Quintana es también actriz y que colaboró con Julio Iglesias

     —- ¿Cómorrrr?

     —- Sí, porque Marta participó en muchas grabaciones discográficas…

Ahora Marta Quintana se lanza sola. También como compositora y arreglista, además de cómo cantante y arpista. Sus creaciones se basan en nuestra música tradicional pero seguro que tienen ese toque especial de la mujer culta que sabe renovar

De todo esto resulta, además, un espectáculo en el que no falta el baile tradicional…

Supongo que este verano tropezarás con ella en cualquier concierto de los muchos que ofrecerá por la piel verde del país. ¡Merecerá la pena!

(Mientras escribía esto sonaba en mi estudio el “Alalá das Mariñas” de “Sete Saias”; por eso recordé a mi vecina, pero también amiga, Yoko Hanna… Ella solía tocarme al arpa la “Rianxeira” cuando ganaba el Celta…)

Mi perspectiva musical, no lo niego, es también de mar…

MARTA QUINTANA, MI ARPISTA DE CABECERA

Marta Quintana, a perfecta unión entre a voz e a arpa

O máxico son da arpa e a dozura da súa voz mistúranse dun xeito especial nesta artista. A ela gústalle definirse como unha cantante acompañada dunha arpa, pero tamén como una persoa que desfruta tocando e transmitindo. No seu derradeiro traballo, “Amable”, ofrécenos un conxunto de temas no que podemos atopar pezas de música tradicional, temas propios (música e letra) e un tema clásico.

-Cómo foron os teus inicios?

-Comencei como cantante. Na miña familia hai moita tradición nesta disciplina e una das cousas das que teño mellor recordó era cando a miña avoa reuníanos a todos para cantar na casa. Logo entrei a formar parte do coro da igrexa e a partir de entón  pasei polo coro da USC, Coral Polifónica de Porriño, o grupo “Camerata ad Libitum”, o dúo “Sete Saias” (co que publicou un disco en 2006) e o Orfeón “Terra Nosa”-. Con algún compañeiros desta agrupación participou nos coros do tema de Julio Iglesias “Un canto a Galicia”, incluído no disco “Mi vida. Grandes éxitos”.

-E cando decidiches que a arpa ía ser a túa compañeira?
-Desde moi pequena gustoume este instrumento. Na miña casa había un piano pero estaba desafinado e foi quedando esquecido. Cando se desmontou puiden miralo por dentro e ver as cordas da arpa ocultas no interior. O seu son fascinoume e xa non fun capaz de esquecelo. Ademais, gústabanme moito  as películas dos irmáns Marx e todos eran uns músicos excelentes-. (Harpo, o mudo, era un consumado arpista e sae tocando en case todos os filmes). –Logo fun a vivir a Vigo e entereime de que Rodrigo Romaní (un dos fundadores de Milladoiro e arpista de reconocido prestixio) ía dar clase de arpa na Escola Municipal de Música Folk e Tradicional e apunteime. Isto foi en 2001 e estiven asistiendo a clase ata o ano pasado, que foi cando decidín deixalo e seguir aprendendo e tocando pola miña conta, na procura de novos retos e proxectos.

Diplomada en Graduado Social e en Educación (especialidade de Música) pola USC, Marta traballa como mestra con nenos cegos aos que lles ensina Braille, e mesmo está a traballar coa signografía Braille musical para no futuro poder axudar a estes nenos nesta materia. -É sinxelo compaxinar o traballo coa música?
-Non é nada fácil. Ao principio dedicáballe moito tempo á música, pois a arpa é un instrumento que precisa de moitas horas de ensaio. Hai que ter en conta que comencei a tocar máis ben tarde. Pero hai uns anos deixei un pouco de lado a música porque me estaba a dar conta de que toda a miña vida xiraba en torno a ela. Quería ter máis tempo para min mesma, meus amigos… cousas ás que renunciara por seguir tocando. A verdade é que me movo por impulsos, e agora síntome de novo con forzas para retomar a miña actividad como artista. A min encantaríame vivir da música, pero non se pode. Só uns poucos elixidos poden facelo, e os que estamos por debaixo o sabemos ben. De tódolos xeitos, considérome afortunada, teño un traballo e podo adicar tempo ao que máis me gusta-.

-Fálanos do teu derradeiro disco, “Amable”-.
O proxecto viu a luz en 2009 aínda que se puxo en marcha no verán de 2010. É un traballo do que me sinto moi orgullosa, porque foi gravado con poucos medios (estudio propio) e no que fixen un enorme esforzó por lévalo adiante. Tiven a sorte de contar coa colaboración de músicos tan importantes como o guitarrista Cuchús Pimentel, Xurxo Varela, Marcos Campos… é un disco moi bonito onde hai composicións propias e outras tradicionais (galegas e portugueses). A min gústame compoñer, pero para facelo ben hai que poñer a máxima atención, emocionarse co que estás facendo, e non sempre se consegue. Por outra banda, tamén adoito a arranxar temas doutros músicos e adaptalos ao meu instrumento, porque o son é distinto e os temas non perden a súa esencia orixinal-.

-É moi complicado cantar e tocar ao mesmo tempo?
– Cando se fan as dúas cousas a atención se divide ao 50 por cento, cando o ideal e estar centrada nunha soa cousa ao 100 por cen. Ademais non podo pechar os ollos para cantar porque teño que ter a vista fixa nas cordas. Se toco acompañada podo centrarme máis na miña voz e “descansar” un pouco coa arpa-.alt

-A mayoría dos músicos din que cada vez e más difícil gañarse a vida facendo concertos. Como ves isto desde a túa experiencia?
É así. Se agardas a que te chamen podes botar meses sen facer nada, e ao final tes que ser ti a encargada de buscarte a vida. Ao final tocas simplemente porque che gusta, sen percibir nada a cambio, tan só polo mero feito de que te escoiten. Eu son así, considérome una altruista porque toco porque quero sen ter en conta nada máis-.

-Cal é a túa mellor lembranza como artista?
-O ano pasado representei a España como arpista no Festival Mundial del Arpa en Asunción (Paraguay). Cando me escolleron (mandáronme un mail) pensei que era una broma. Estiven alí, interpretei tres temas e os aplausos do público foron sen dúbida os que máis me emocionaron na miña vida. Unha experienza inesquecible que serviu para darme novas forzas-.alt

-Para rematar, tes algún proxecto ou actuación para este ano?
-En Semana Santa vou participar no Festival de Música de Aveiro (Portugal) e a máis longo prazo gustaríame moito formar un dúo cun guitarrista e eu como cantante. Polo de agora é só un proxecto, veremos se o podo levar a cabo-.

 

Publicado originalmente en: http://www.personxxi.com/index.php/gente-y-cultura/140-marta-quintana-a-perfecta-union-entre-a-voz-e-a-arpa.html

O arpa paraguaia resoa no festival mundial de Asunción

O arpa paraguaia recobrou vigor estes días en Asunción (Paraguai) coa presenza de artistas de once países de América, Asia e Europa no festival mundial dese instrumento, emblema da música popular deste país suramericano.

Cartel del V Festival Mundial del Arpa.

O Teatro Municipal da capital paraguaia foi escenario o venres e o sábado do V Festival Mundial do Arpa, que congregou a cen artistas locais e a músicos de Alemaña, Arxentina, Colombia, Chile, Grecia, México; Italia, Estados Unidos, España e Xapón.
«É un dos acontecementos máis importantes na miña vida profesional, porque estamos no festival mundial do arpa, no país do arpa e, ademais, rodeados dos mellores interpretes do mundo», dixo a Efe a española Marta Quintana, quen se presentou por primeira vez en Asunción.
En sintonía, o mexicano Exal Prieto considerou que participar neste evento é unha das cousas máis importantes que lle puido suceder na súa carreira, «máis, polo que destaca o arpa paraguaia», que, segundo o músico, «é unha das máis virtuosas que existe no mundo».
Marta Quintana Festival de Arpa Paraguay
Marta Quintana Festival de Arpa Paraguay

Ademais de Quintana e Prieto, presentáronse no festival *Élisa Vellia, de Grecia; a arxentina Marta Carrara, a italiana Chiara Capobianco, o xaponés Masanori Makino, o alemán Tom Daun, o colombiano Jorge Enrique Corredor, o chileno Cristián Rodríguez e o estadounidense Gabriel Bass.

É indubidable que, ao falar do arpa, non se pode deixar de mencionar a Paraguai, onde este instrumento é aplaudido nos festivais populares, e o seu estudo estendeuse a conservatorios de América, Asia e Europa. «O arpa paraguaia está posicionada no mundo, cobrou vixencia e vigor a través deste festival», eloxiou unha das organizadoras do evento, Marlene Eslamiada.
O arpista paraguaio Lisandro Cardozo comentou que o arpa paraguaia, unha adaptación creada polo artista Félix Pérez Cardozo, ten un son moi especial, cristalino», e «utiliza unha madeira máis liviá, o que inflúe na súa sonoridad e faia máis versátil».
A apertura do recital, de acceso libre e gratuíto, estivo a cargo do Conxunto do Festival Mundial do Arpa e do Coro Paraguaio de Cámara, que interpretaron o himno nacional paraguaio. Á súa quenda, o colombiano Enrique Corredor transmitiu toda a súa enerxía ao aforamento con interpretacións como Preludio de Oriente, Alborada e Terra Bravía. O estadounidense Gabriel Bass fíxose cargo do escenario co seu kora e a súa arpa africanas e deleitou ao público coas interpretacións de Oh Humanidade e Chokokué purajhei.
A arxentina Marta Carrara ofreceu xunto á paraguaia Raquel Lebrón composicións como Adoro, Bícame, Quen, Illa Saka e o tango Rodríguez Pena. O toque clásico estivo a cargo da italiana Chiara Capobianco, con músicas como Il Padriño, Caruso e Con che partirò. O mexicano Exal Prieto despregou coa súa arpa jarocha un Popurrí de temas mexicanos e a canción O siquisiri.
A española Marta Quintana preparou para a velada final do sábado un repertorio que incluíu  Unha noite non Santo Cristo, Axeitame a polainiña e Rompendo a marea.
A música celta estivo representada por *Élisa Vellia, de Grecia, que interpretou Unha muller de Ismere diante da súa xanela e Ulysses tarda en volver entrar. O xaponés Masanori Makino demostrou que no seu país está moi estendido o estudo do arpa paraguaia incorporando na súa lista de temas Carreta Guy, ademais de Sakura, mentres que o Alemán Tom Daun trouxo a Asunción as cancións Fantasia, Entrée, Menuett, Air e Bourée.
O chileno Cristián Rodríguez apostou por un tributo ao seu compatriota, a cantautora Violeta Parra, con Grazas á vida, Volver aos dezasete e A Xardineira, ademais de executar Se vas para Chile e a cueca chilena Paraguai, terra de arpas.
O peche do V Festival Mundial do Arpa, que tivo unha masiva concorrencia, estivo a cargo do paraguaio Mariano González, que reside en EEUU e que deu o toque innovador ao encontro xunto a unha orquestra e coa inclusión de sons electrónicos na súa arpa.

Marta Quintana en Planeta Furancho

Parece que estes días  nos volvemos arpa-adictos.

Desta volta trouxemos ó noso Planeta a Marta Quintana. Ela era a outra metade do dúo Sete Saias. Agora tráenos un disco con selo propio, “Amable” ,  un traballo no que se mesturan pezas propias con outras tradicionais. Non quería, ela non quería gravar un disco porque sabía todo o traballo que lle viña enriba. Pero apostou e aquí o temos.

A arpa de Marta ten un aquel moi especial. Leva gravada unha pequena fada de nácar na madeira. Unha fada que Marta quixo que se parecera a súa avoa.

Foron un feixe de artistas os que colaboraron neste “Amable” e mesmo hai unha guitarra flamenca de Cuchús Pimentel. Poidemos escoitar en directo o tema que da nome ó disco e enterarnos de que , aínda parece que leva toda a vida coa arpa ás costas, Marta comezou a tocar hai tan só oito anos baixo a batuta de Rodrigo Romaní.

Traballadora nata e nostálxica dalqueles tempos nos que había ganas de facer cousas, de soñar…, e nos que a música sentíase doutro xeito.

agardamos vela pronto en directo coa súa banda.

Preme aquí para escoitar a entrevista.

Nuria P.

MARTA QUINTANA